چند سال بود که بدنبال دو کتاب خاطرات خانم کیان کاتوزیان بودم. از "سپیده تا شام" و "از کجا تا ناکجا". اولین کتاب را یکی از دوستان به امانت داد و خواندم. ولی کتاب از کجا تا ناکجا را پیدا نمیکردم. با توجه به اینکه اندکی در جریان آنچه آن روزهای قبل و بعد از انقلاب در خانه ی خانم کاتوزیان و آقای سید جوادی گذشته بود، بودم و این خاطرات با آنچه من در آن روزها زندگی کرده بودم، همزمانی داشت، دوست داشتم این خاطرات را از زبان یک شاهد عینی بخوانم. کیان خانم و آقای سید جوادی را در ایران ندیده بودم ولی وصف آنها را از برادر بزرگترم شنیده بودم. برادرم در آنروزها بدلیل فعالیت های مشترک، بیشتر اوقات در خانه آنها که مرکز فعالیت هایشان بود، بسر می برد و برای آقای سیدجوادی و خانم کاتوزیان احترام خاصی قائل بود.
سال 2018 کیان خانم را در مراسم درگذشت آقای سیدجوادی در پاریس دیدم و قرار شد سر فرصت مناسب برای دریافت کتابها قرار بگذاریم. این فرصت تا چند سال بدست نیامد. بالاخره ژانویه امسال تماس گرفتم و کیان خانم با لطف و مهربانی کتابها را برایم پست کرد اما این بسته در راه گم شد و بدست من نرسید. اینبار قرار شد یکدیگر را ببینیم. باز بنا به مسائل مختلف این قرارعقب افتاد تا اینکه بالاخره 4 فوریه به دیدار خانم کاتوزیان نازنین رفته و کتابهایی که با محبت امضا شده بود را گرفتم.
به خانه که آمدم با اشتیاق به خواندن کتابها نشستم و خاطرات آن روزها برایم زنده شد. نوشتاری که در سطر به سطر آن، تلاشها و مبارزات یک نسل برای آنچه باور داشت، صادقانه به تصویر کشیده شده.
کتاب " از سپیده تا شام" خاطرات سالهای 1352 تا 1360 میباشد. آنچه در آن روزهای پر هیجان گذشت با درستی و امانت به ثبت رسیده. کتاب دوم " از کجا تا ناکجا" خاطرات تبعید است. خاطراتی که برای بسیاری از ما تبعیدیان که به ناکجا پرتاب شده ایم، آشنا است. خانم کاتوزیان می گوید که این دو کتاب خاطرات زندگی او و همسرش آقای علی اصغر حاج سید جوادی می باشد.
ویژگی این دو کتاب را من بطور خاص، صداقت در نوشتار میدانم که کیان خانم با دقت و وسواس تمام آنرا به کار گرفته است. کتابهایی که برای به تصویر کشیدن و واقعیت آن روزها، ارزش تاریخی دارد. نوشتاری که در آنها از زیاده گویی و خیالپردازی خبری نیست.
کتاب اول بیشتر متمرکز است روی حوادث سیاسی آن سالها و فعالیت های آقای سید جوادی. اما در کتاب دوم بیشتر با کیان خانم آشنا می شویم. با زندگی زنی که بهای تعهد به استقلال سیاسی و اقتصادی اش را سخت پرداخته اما حاضر به وابسته شدن به هیچ کس و هیچ گروه و حزبی نشده. کسی که خانواده اش را از ابتدا تا به امروز زیر بال و پر گرفته و آنها را به جلو رانده است. زنی تحصیلکرده و روشنفکر که در ایران آموزگار بوده اما در تبعید کار یدی برایش افت نداشته و با افتخار آنرا برای تامین خانواده به عهده گرفته. زنی که با پاهایی زخمی از کار روزانه و طاقت فرسا در تبعید هر روز به خانه بازگشته تا شاهد استقلال خود و خانواده باشد. زنی که به همراه همسرش دست رد به تمام پیشنهادهای وابستگی سیاسی و اقتصادی و عضویت در این گروه و آن شورا زده. زنی که حتی از حقوق پناهندگی استفاده نکرده و روی پای خود به تنهایی ایستاده و یک خانواده را تامین کرده است. داستانی از زندگی و مبارزه یک زن سربلند که ارزش خواندن دارد.
و اما در مورد خانم کیان کاتوزیان، زنی کم نظیر که در دهه هشتاد زندگی زیبا و باوقار و سربلند از آنچه در زندگی انجام داده، اینک محکم و استوار گام برمیدارد. چون می داند که مقابل کسی سر خم نکرده و زندگی و استقلالش را بر شانه های خود حمل کرده است. چنین زنی شایسته تحسین است. خوشحالم که در آغوشش گرفتم و به شجاعتش درود فرستادم. امیدوارم که سلامت و استوار تا سالهای طولانی در کنار ما باشد و باز هم بنویسد.
عاطفه اقبال - 17 آوریل 2024
- کتاب سوم، نامه به امیل - دارا نوه دختری میباشد که خواندن آنرا هنوز به اتمام نرسانده ام.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر